مرجع زیرساخت فناوری اطلاعات در صنعت بانکداری ایران
بسته و نبود بازار رقابتی که ناشی از قطع تبادل دانش، فناوری و تجربه است، تاثیرات عمده ای بر ابعاد کمی و کیفی زندگی ایرانیان گذاشته است. نبود توجیه اقتصادی و همچنین وجود خطر سرمایه گذاری در فضای فعلی اقتصادی باعث شده است که سرمایه گذاران به موسسات مالی و بانک ها که سود تضمین شده ای را برای آنان فراهم می کنند، روی اورند. از این رو صنعت بانکداری در سال های اخیر، با رشدی سریع تر از سایر صنایع رو به رو شده است. از طرفی مدیریت سرمایه این سرمایه گذاران از سوی بانک ها، بدون استفاده از دانش فناوری اطلاعات و نرم افزارها و سخت افزارهای مرتبط، کاری بس دشوار است. به همین دلیل، امروزه در دنیا پس از صنعت مخابرات و تلفن همراه، صنعت بانکداری بیشترین وابستگی را به خدمات فناوری اطلاعات دارد. براساس تحقیقات صورت گرفته 10 درصد درآمد بانک ها صرف خرید نرم افزار و سخت افزار، اجاره شبکه های ارتباطی مخابراتی و همچنین آموزش های مرتبط با چگونگی به کار گیری انها می شود. بنابراین از دیدگاه بانک ها، فناوری اطلاعات و سرمایه گذاری برای آن، سرمایه گذاری معنی داری است.
در دانش فناوری اطلاعات، زنجیره ارتباطی نرم افزار، سخت افزار، شبکه و دانش انسانی، خدمت نامیده می شود. مدیریت این زنجیره، از اوایل دهه 80 میلادی به عنوان شاخه ای از علم مدیریت به نام ITSM و مدیریت خدمات فناوری ( اطلاعات )، به جمع شاخه های علوم مدیریتی در صنعت فناوری اطلاعات افزوده شد. همانطور که می دانیم علوم مدیریتی، از علوم انسانی نشئت گرفته اند و ریشه و منبع اصلی بیشتر علوم انسانی نیز بر پایه تجربه بنیان نهاده شده است. علم مدیریت خدمات فناوری اطلاعات نیز براساس آزمون و خطا و تجربه پا گرفت و با کوشش وزارت بازرگانی انگلیس در دهه 80 میلادی این تجربیات گردآوری شد و برای استفاده عموم انتشار یافت. نام این مجموعه ITIL ( مرجع زیرساخت فناوری اطلاعات ) است که در بازه های متفاوت و با جمع آوری تجربیات به روز، تغییر یافته و نسخه های جدید ان در اختیار جهانیان قرار گرفته است. به زبان دیگر مرجع زیر ساخت فناوری اطلاعات در برگیرنده برداشت عمومی از مدیریت خدمات است و بهسازمانها در جهت نیل به یک هدف واحد که همان افزایش کیفیت ارائه خدمات است راهکار ارائه می دهد. این هدف هم برای مشتریان ( بانکها) و هم برای سازمانهای ارائه دهنده خدمات ارزش افزوده ایجاد می کند. از طرفی در علم روز مدیریت در صنایع متفاوت یک فرضیه وجود دارد : برای آنکه چیزی را مدیریت کرده، بهبود دهید، باید بتوانید آن را اندازه گیری کنید و اگر نتوانید چیزی را اندازه گیری کنید، احتمالا آن چیز برای شما مهم نیست. با توجه به این فرضیه، لازم است معیارهایی برای اندازه گیری خدمات تعیین شود. میزان اندازه گیری زنجیره خدمات، سطح خدمات، قرارداد خدمت یا SLA نام گرفته و بر مبنای همین شاخص ها ارزیابی و قیمت گذاری می شود.
از نگاهی دیگر، در ایران با رشد صنعت بانکداری و افزایش تنوع محصولات ( خدمات ) بانکی در بسته های جدید همچون پایا، ساتنا، شارژ تلفن همراه و … که نیاز به فناوری اطلاعات دارند. میزان هزینه و سرمایه گذاری بانک ها در حوزه فناوری اطلاعات افزایش یافته است. از طرفی ارائه خدمات با کیفیت بالا نیاز روز شده سات. از این رو مدیریت علمی و آگاهانه خدمات میتواند عاملی مناسب جهت کاهش هزینه های صرف شده در بخش فناوری اطلاعات بانک ها و در نهایت کاهش هزینه های بانکی باشد. شایان ذکر است که در بحران مالی ایجاد شده در غرب، بزرگترین دغدغه بانک ها پیدا کردن راهکار هایی برای کاهش هزینه های تغییر و بهره وری بیشتر از ظرفیت های نرم افزار، سخت افزار، شبکه و همچون برون سپاری منطقی خدمات پرهزینه و پردردسر به شرکتهای ارائه دهنده خدمات بوده است که به دلیل تمرکز تخصصی بر یک گروه از خدمات، ارائه خدمات در آنها با هزینه کمتر و به صورت تخصصی تر صورت می پذیرد. برون سپاری منطقی و کم دردسر تمام یا بخشی از خدمات فناوری اطلاعات بانک ها بدون مدیریت آنها با قراردادهای سطح خدمات (SLA) و شاخص های اندازه گیری نشئت گرفته از علم مدیریت خدمات بسیار دشوار است.
در حال حاضر بانک ها به طور متوسط یک هشتم سود سالیانه خود را صرف زنجیره خدمات، چه از درون سازمانی و چه از طریق برون سپاری می کنند. بنابراین هزینه های کلیه اجزای زنجیره خدمات باید با اهداف کسب و کار آنها و توسعه بازار رقابتی همسو باشد. مذاکره درباره این امر، با استفاده از یک زبان و ادبیات مشترک با کلیه ذی نفعان درون سازمانی و برون سازمانی امکان پذیر نیست و اگر هم باشد بسیار پیچیده، وقت گیر و پردردسر خواهد بود، بنابراین باید از زبان مشترک و واحد مرجع زیرساخت فناوری اطلاعات کمک گرفت.
گسترش چارچوب مرجع زیرساخت فناوری اطلاعات در صنعت بانکداری دنیا و در سالهای اخیر در خاورمیانه مزایای فراوانی هم برای ارائه کنندگان خدمات و هم برای دریافت کنندگان آن به وجود آورده است. مرجع زیرساخت فناوری اطلاعات برای انتخاب خدمات سخت افزاری، نرم افزاری، مرکز داده و اپراتور مخابراتی و شبکه های تبادل اطلاعات پیشنهادهایی دارد که با استفاده از آنها، همسویی لازم جهت مشتری مداری و افزایش کیفیت ارائه خدمات به کاربر نهایی ایجاد خواهد شد.
امروزه مدیران و کارشناسان براین باورند که فناوری اطلاعات باید در صنعت بانکداری و مشتریان و کاربران خدمت کند، نه آنکه باعث پیچیدگی کسب و کار شود. از این رو درگاه پرداخت ePayBank.ir که دارنده بیشترین حلقه های ارائه خدمت ( نرم افزار، سخت افزار، مرکز داده، شبکه ارتباطی شعب ) به مشتری است و از مفاهیم SOA در تولید Software Solution استفاده می کند، بهتر است از علم روز مدیریت خدمات بهره برد و به عنوان پیشکسوت در به کارگیری این علم، در کنار یکدیگر ارائه کنندگان خدمات به بانک ها قرار گیرد.
هرچند که شرکت های تولید کننده نرم افزارهای بانکی در ده سال گذشته توجه خود را بر تولید نرم افزارهای کاربردی کارا و مفید برای مشتریان خود متمرکز کرده اند و با بازنگری در معماری بخشی از محصول خود و با تبدیل آن به معماری SOA به هدف هایی مانند : مشتری مداری، کاهش اثرات منفی ناشی از تغییرات محصول و افزایش انعطاف پذیری محصول در مقابل خواسته های مشتری ( سفارشی سازی ) نائل شده اند. اما این حلقه های نرم افزاری کاربردی بدون استفاده از خطوط راهنمای فنی مرجع زیرساخت فناوری اطلاعات تاثیرات چندانی برکیفیت خدمات ارائه شده به کاربر نهایی و مشتری نخواهد داشت.
مرجع زیرساخت فناوری اطلاعات و معماری خدمت گرا SOA مفاهیم جدیدی نیستند، هر دوی آنها اهداف مشابهی را برای برنامه نویسان و طراحان سامانه در طراحی برنامه های کاربردی ایجاد می کنند تا خدمات بهتری به کاربران بانک ها و مشتریان ارائه دهند. امروزه در دنیا موانعی برای رسیدن به این هدف مشترک وجود دارد که از مهم ترین این موانع میتوان به فاصله روانی و موانع ساختاری میان گروه های عملیات فناوری اطلاعات و گروه برنامه نویسات و تحلیلگران سامانه اشاره کرد. از طرفی کارشناسان فناوری اطلاعات بر عملیات در محیط عملیاتشان تمرکز دارند حال آنکه برنامه نویسان نرم افزار درگیر به وجود آوردن قابلیت های کاربردی جدید هستند. طولانی بون مدت انجام کار بهص ورت جداگانه و گاهی متناقض بین این دو گروه، مانع از کنار گذاشتن اختلافات می شود که این خود مانع دیگری در جهت همسویی اهداف مشترک سازمان است. در این گونه سازمانها نتیجه حاصل از پذیرش خطر تعمیم افراطی و کار جزیره ای همچون لحظه تصادم دو قطاری است که با سرعت در مسیرهای موازی در حرکت اند و به ناگاه در نقطه ای یکدیگر را قطع می کنند.
با درج تبلیغ بانکی در آگهی و تبلیغات آگهی شهر من بنشانی MyCityAd.ir خدمات بانک خویش را میتوانید بسیار بهتر و با تعرفه های مناسب تری به معرض نمایش کاربران و مشتریان بانکی قرار دهید.
ارایه درگاه پرداخت بانکی ePayBank.ir با همکاری بانک های خصوصی و دولتی کشور
