سازماندهی
ﻧﻈﺮﻳﻪ «ﺳﺎزﻣﺎن» ﻣﻮﺿﻮﻋﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ ﺑﺴﻴﺎرﯼ از ﺣﻮزﻩ هاﯼ داﻧﺶ ﺑﺸﺮﯼ در ﺳﺮاﺳﺮ دﻧﻴﺎ ﺑﻮدﻩ اﺳﺖ. ﻧﻈﺮﻳﻪ ﭘﺮدازان ﺳﺎزﻣﺎن از ﺣﻮزﻩ هاﯼ ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن ﻧﻈﻴﺮ: ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ، ﻋﻠﻮم ﺳﻴﺎﺳﯽ و ﻏﻴﺮﻩ ﭘﺪﻳﺪ ﺁﻣﺪﻩ اﻧﺪ و هر ﻳﮏ ﭼﻴﺰﯼ ﺑﺮ اﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮع اﻓﺰودﻩ اﻧﺪ. ﭘﺪﻳﺪﻩ ﭘﻴﭽﻴﺪﻩ اﯼ ﻧﻈﻴﺮ ﺳﺎزﻣﺎن، ﻧﻴﺎزﻣﻨﺪ روﺷﻬﺎﯼ ﭘﻴﭽﻴﺪﻩ اﯼ اﺳﺖ ﺗﺎ ﺑﺘﻮان درﺑﺎرﻩ ﭘﻴﺪاﻳﺶ، رﺷﺪ و ﺗﮑﺎﻣﻞ ﺁن اﺻﻮﻟﯽ را ﻋﺮﺿﻪ ﮐﺮد.
ﻧﮑﺘﻪ ﻣﻬﻤﯽ ﮐﻪﺑﺎﻳﺪ راﺟﻊ ﺑﻪ سازماندهی ﺑﺪاﻧﻴﻢ اﻳﻦ اﺳﺖ ﮐﻪارﮔﺎﻧﻬﺎﯼ ﺧﻮب ﺳﺎزﻣﺎن ﻳﺎﻓﺘﻪﮐﺎراﺗﺮ هستند و سازماندهی ﻳﮏ ﻧﻮع ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ دورﻩ اﯼ اﺳﺖ ﻧﻪ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻣﺮﺗﺐ روزاﻧﻪ.
ارایه درگاه پرداخت ePayBank.ir برای سازمانها و ادارات دولتی و شرکتهای خصوصی و شخصی
تبلیغات خدمات ، محصولات ، کالا ، خرید و فروش خود را در MyCityAd.ir آگهی نمایید.
ﺗﻌﺮﻳﻒ سازماندهی
سازماندهی، ﻓﺮﺁﻳﻨﺪ ﯼ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻃﯽ ﺁن ﺗﻘﺴﻴﻢ ﮐﺎر ﻣﻴﺎن اﻓﺮاد و گروههای ﮐﺎرﯼ و هماهنگی ﻣﻴﺎن ﺁﻧﺎن، ﺑﻪﻣﻨﻈﻮر ﮐﺴﺐ اهداف ﺻﻮرت ﻣﯽ ﮔﻴﺮد.
ﺑﻪ ﺑﻴﺎن دﻳﮕﺮ سازماندهی ﻓﺮﺁﻳﻨﺪﯼ ﺳﻪ ﻣﺮﺣﻠﻪ اﯼ اﺳﺖ ﻣﺮﮐﺐ از:
اﻟﻒ) ﮐﺎرها و ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ها
ب) دﺳﺘﻪ ﺑﻨﺪﯼ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ها ﺑﻪ ﭘﺴﺖ هاﯼ ﺳﺎزﻣﺎﻧﯽ
ج) ﺑﺮﻗﺮارﯼ راﺑﻄﻪ ﻣﻴﺎن ﭘﺴﺖ ها ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﮐﺴﺐ هﺪف ﻣﺸﺘﺮﮎ
هدفهای سازماندهی
١- اﻳﺠﺎد ﻧﻈﻢ و ﺗﺮﺗﻴﺐ در اﺟﺮاﯼ وﻇﺎﻳﻒ
٢- اﻳﺠﺎد ﻳﮏ ﭼﺎرﭼﻮب ﺑﺮاﯼ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﻴﺰان ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺖ و ﺣﺪود ارﺗﺒﺎﻃﺎت ﺑﻴﻦ اﻓﺮاد
٣- اﻳﺠﺎد زﻣﻴﻨﻪ اﯼ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺮاﯼ ﺗﻄﺒﻴﻖ ﺑﺎ ﺗﻐﻴﻴﺮات روز
۴- ﮐﻨﺘﺮل ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ها در ﺳﺎزﻣﺎن ها
ﺳﺎﺧﺖ ﺳﺎزﻣﺎﻧﯽ
ﺳﺎﺧﺖ ﺳﺎزﻣﺎﻧﯽ ﻳﺎ ﻃﺮاﺣﯽ ﺳﺎزﻣﺎن، ﺣﺎﺻﻞ ﻓﺮﺁﻳﻨﺪ سازماندهی اﺳﺖ و ﻋﺒﺎرت از ﺳﻴﺴﺘﻢ رواﺑﻄﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻏﻴﺮرﺳﻤﯽ ﺷﮑﻞ ﮔﺮﻓﺘﻪ و ﺑﻪ ﻃﻮر رﺳﻤﯽ ﺗﺼﻮﻳﺐ ﺷﺪﻩ اﺳﺖ،و ﺣﺎﮐﻢ ﺑﺮ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ هاﯼ اﻓﺮادﯼ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺮاﯼ ﮐﺴﺐ اهداف ﻣﺸﺘﺮﮎ ﺑﻪ هﻢ واﺑﺴﺘﻪ اﻧﺪ.
رﺳﻤﻴﺖ ﻳﺎﻓﺘﻦ ﺳﺎزﻣﺎن
ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ و ﻣﻌﻤﻮﻟﺘﺮﻳﻦ اﺑﺰارهاﯼ رﺳﻤﯽ ﮐﺮدن ﺳﺎزﻣﺎن، ﺗﻬﻴﻪ ﻧﻤﻮدار و راهﻨﻤﺎﯼ ﺳﺎزﻣﺎﻧﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ هر ﻳﮏ ﺑﻪ اﺧﺘﺼﺎر ﺗﻮﺿﻴﺢ دادﻩ ﺧﻮاهﺪ ﺷﺪ.
١- ﻧﻤﻮدار ﺳﺎزﻣﺎﻧﯽ: ﻳﮏ ﻧﻘﺸﻪ از ﮐﺎدرهاﯼ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت هاﯼ ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن در ﮐﻨﺎر هﻢ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ و ﺑﻪ هﻢ ﻣﺘﺼﻞ اﻧﺪ. ﻧﻤﻮدار ﺳﺎزﻣﺎﻧﯽ ﺑﺮاﯼ ﻧﺸﺎن دادن ﻧﺤﻮﻩ ارﺗﺒﺎﻃﺎت ﺑﻴﻦ واﺣﺪها در ﺳﺎزﻣﺎن ﺑﻪ ﮐﺎر ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﯽ ﺷﻮد. ﻣﻌﻤﻮﻻً ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ واﺣﺪ در ﺳﺎزﻣﺎن در ﻧﻤﻮدارهاﯼ ﻋﻤﻮدﯼ در راس همه واﺣﺪها ﻗﺮار ﻣﯽ ﮔﻴﺮد و اﮔﺮ ﺧﻄﻮط ارﺗﺒﺎﻃﺎﺗﯽ ﺑﻴﻦ ﺁﻧﻬﺎ رﺳﻢ ﺷﻮد ﻧﺸﺎن دهند ﻩ ﻣﻴﺰان راﺑﻄﻪ هر واﺣﺪ ﺑﺎ ﺳﺎﻳﺮ واﺣﺪها اﺳﺖ.
ﻣﻌﺎﻳﺐ ﻧﻤﻮدار ﺳﺎزﻣﺎﻧﯽ:
١- درﺟﻪ ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺖ و اﺧﺘﻴﺎرات ﭘﺴﺖ هاﯼ هﻤﺴﻄﺢ
٢- در ﺳﺎزﻣﺎﻧﻬﺎﯼ ﻣﺨﺘﻠﻒ، ﺗﻤﺎﻳﺰ ﻣﻴﺎن ﺻﻒ و ﺳﺘﺎد دﺷﻮار و ﻣﺸﮑﻞ ﺳﺎز اﺳﺖ.
٣- در ﻳﮏ ﻧﻤﻮدار ﺳﺎزﻣﺎﻧﯽ اﻧﺪازﻩ و ﻣﺤﻞ ﺧﺎﻧﻪ ها ﺿﺮورﺗﺎً درﺟﻪ ﯼ اهمیت ﻳﺎ ﻣﻘﺎم و ﺷﺄن ﭘﺴﺖ را ﺑﻴﺎن ﻧﻤﯽ ﮐﻨﺪ.
۴- ﺗﻤﺎﻣﯽ ﮐﺎﻧﺎﻟﻬﺎﯼ ارﺗﺒﺎﻃﺎﺗﯽ و ﺗﻤﺎس را ﻧﺸﺎن ﻧﻤﯽ دهﺪ.
۵- ﺗﻨﻬﺎ ﭼﻨﺪ راﺑﻄﻪ ﯼ ﮐﻠﻴﺪﯼ در ﮐﻞ ﺷﺒﮑﻪ ﯼ ﺳﺎزﻣﺎﻧﯽ را ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دهﺪ.
۶- ﺳﺎزﻣﺎن ﻏﻴﺮرﺳﻤﯽ را – ﮐﻪ ﺑﺴﻂ ﺿﺮورﯼ و ﻣﻨﻄﻘﯽ ﺳﺎﺧﺘﺎر رﺳﻤﯽ ﺳﺎزﻣﺎن اﺳﺖ-، ﻧﺸﺎن ﻧﻤﯽدهد.
٢- راهنمایﺳﺎزﻣﺎن: ﺗﺎﺑﻠﻮﯼ راهﻨﻤﺎ، ﮐﻪ ﻧﺸﺎن دهندﻩ ﯼ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻦ واﺣﺪهاﯼ ﺳﺎزﻣﺎﻧﯽ در ﻃﺒﻘﺎت ﻣﺨﺘﻠﻒ و اﺗﺎق هاﯼ ﺧﺎص و هﻤﭽﻨﻴﻦ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﮐﻨﻨﺪﻩ ﯼ ﻧﻮع وﻇﺎﻳﻒ ﮐﻪ در ورودﯼ هر ﺳﺎزﻣﺎن دﻳﺪﻩ ﻣﯽ ﺷﻮد را راهﻨﻤﺎﯼ ﺳﺎزﻣﺎن ﮔﻮﻳﻨﺪ. ﭼﻮن ﺗﻬﻴﻪ و ﺑﻪ روز ﻧﮕﻪ داﺷﺘﻦ راهﻨﻤﺎﯼ ﺳﺎزﻣﺎﻧﯽ ﭘﺮهﺰﻳﻨﻪ اﺳﺖ، ازاﻳﻦ رو ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻣﺪﻳﺮان از ﺁن اﺳﺘﻘﺒﺎل ﻧﻤﯽ ﮐﻨﻨﺪ.
اﻧﻮاع ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺳﺎﺧﺖ ﺳﺎزﻣﺎﻧﯽ
روﺷﻬﺎﯼ ﺑﺴﻴﺎر ﻣﺘﻔﺎوﺗﯽ ﺑﺮاﯼ دﺳﺘﻪﺑﻨﺪﯼ ﺳﺎزﻣﺎﻧﻬﺎ هﺴﺖ، در ﺗﻘﺴﻴﻢ ﺑﻨﺪﯼ اﻳﻦ ﮐﺘﺎب دو ﺗﻤﺎﻳﺰ ﮐﻠﯽ در ﺑﺤﺚ ها رﻋﺎﻳﺖ ﺷﺪﻩ اﺳﺖ: ﻳﮑﯽ ﺗﻔﺎوت ﻣﻴﺎن ﺳﺎزﻣﺎن رﺳﻤﯽ و ﻏﻴﺮرﺳﻤﯽ و دﻳﮕﺮﯼ ﻣﻴﺎن ﺳﺎﺧﺖ ﺳﺎزﻣﺎن ﻋﻤﻮدﯼ اﺳﺘﺎﻧﺪارد(ﺑﻮروﮐﺮاﺗﻴﮏ) و ﺳﺎﺧﺖ اﻧﻄﺒﺎﻗﯽ.
ﺳﺎزﻣﺎن رﺳﻤﯽ و ﻏﻴﺮرﺳﻤﯽ
ﺳﺎزﻣﺎن رﺳﻤﯽ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻗﺎﻧﻮﻧﯽ ﺑﻨﻴﺎن ﮔﺬارﯼ و ﺗﺼﻮﻳﺐ ﻣﯽ ﺷﻮد و در ﺁن ﺗﻌﺪاد ﻣﺸﺎﻏﻞ، ﺣﺪود وﻇﺎﻳﻒ و اﺧﺘﻴﺎرات و ﭼﮕﻮﻧﮕﯽ اﻧﺠﺎم ﺁن ﻣﺸﺨﺺ ﻣﯽ ﺷﻮد در ﺣﺎﻟﯽ ﮐﻪ ﺳﺎزﻣﺎن ﻏﻴﺮرﺳﻤﯽ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻃﺒﻴﻌﯽ در ﭼﺎرﭼﻮب ﺳﺎزﻣﺎن رﺳﻤﯽ ﭘﺪﻳﺪار ﻣﯽ ﮔﺮدد ؛ ﺳﺎزﻣﺎن ﻏﻴﺮرﺳﻤﯽ ﺣﺎﺻﻞ ﺗﻌﺎﻣﻞ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﻣﺪاوم اﺳﺖ و ﺳﺎﺧﺘﺎر رﺳﻤﯽ را ﺗﻌﺪﻳﻞ، ﺗﺤﮑﻴﻢ ﻳﺎ ﮔﺴﺘﺮش ﻣﯽ دهﺪ.
ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺳﺎزﻣﺎن رﺳﻤﯽ
در ﺳﺎزﻣﺎن رﺳﻤﯽ، ﻣﺪﻳﺮ، رواﺑﻂ ﺳﺎزﻣﺎﻧﯽ را ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﮑﺘﻮب و ﺑﻪ ﮐﻤﮏ ﻧﻤﻮدار ﺑﺎ دﻗﺖ هر ﭼﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﺮاﯼ ﮐﺎرﮐﻨﺎن ﺗﺸﺮﻳﺢ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ. ﺗﻐﻴﻴﺮات ﺑﻌﺪﯼ در ﺻﻮرت ﻟﺰوم ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﻃﻮر رﺳﻤﯽ ﻳﺎ ﻏﻴﺮرﺳﻤﯽ اﻧﺠﺎم ﺷﻮد.
ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺳﺎزﻣﺎن ﻏﻴﺮرﺳﻤﯽ
در ﺳﺎزﻣﺎن ﻏﻴﺮرﺳﻤﯽ، ﻣﺪﻳﺮ، رواﺑﻂ ﺳﺎزﻣﺎﻧﯽ را ﺑﻪ ﻃﻮر ﺷﻔﺎهﯽ ﺑﺮاﯼ ﮐﺎرﮐﻨﺎن ﺗﻮﺿﻴﺢ ﻣﯽ دهﺪ و اﻳﻦ رواﺑﻂ را ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ﻧﻴﺎز ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﯽ دهﺪ.
ﻣﺮاﺣﻞ ﻓﺮﺁﻳﻨﺪ سازماندهی رﺳﻤﯽ از ﻧﻈﺮ ﻣﮑﺘﺐ ﮐﻼﺳﻴﮏ
ﻧﻈﺮﻳﻪ ﯼ ﮐﻼﺳﻴﮏ ﺑﺮ اﻳﻦ ﻓﺮض اﺳﺘﻮار اﺳﺖ ﮐﻪ ﻗﺼﻮر در ﺗﻌﻴﻴﻦ و ﺗﻌﺮﻳﻒ دﻗﻴﻖ رواﺑﻂ ﺳﺎزﻣﺎﻧﯽ ﺑﻪ ﻋﺪم ﮐﺎراﻳﯽ و ﺗﻀﺎد و ﺳﺮدرﮔﻤﯽ در ﺳﺎزﻣﺎن ﻣﻨﺠﺮ ﻣﯽ ﮔﺮدد . ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ هر ﭼﻪ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ هاﯼ اﻓﺮاد و ﺧﺮدﻩ ﮔﺮوهﻬﺎﯼ ﮐﺎرﯼ، از ﻗﺒﻞ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﺪﻩ ﺑﺎﺷﺪ، ﺳﺎزﻣﺎن ﺁﺳﺎن ﺗﺮ و ﺑﻬﺘﺮ اﻧﺠﺎم وﻇﻴﻔﻪ ﺧﻮاهﺪ ﮐﺮد.
ﻣﺮاﺣﻞ ﭼﻬﺎر ﮔﺎﻧﻪ ﯼ سازماندهی ﺑﺮ اﺳﺎس ﻧﻈﺮﻳﻪ ﯼ ﮐﻼﺳﻴﮏ، ﺑﻪ اﺧﺘﺼﺎر در زﻳﺮ ﺁﻣﺪﻩ اﺳﺖ. در ﺷﮑﻞ ﮔﻴﺮﯼ ﺳﺎزﻣﺎﻧﻬﺎ از ﺑﺎﻻ ﺑﻪ ﭘﺎﻳﻴﻦ ﻳﺎ از ﭘﺎﻳﻴﻦ ﺑﻪ ﺑﺎﻻ اﺧﺘﻼف ﻧﻈﺮ وﺟﻮد دارد وﻟﯽ ﺑﻪ هر ﺣﺎل ﻧﻈﺮﻳﻪ ﯼ ﮐﻼﺳﻴﮏ از روش ﺑﺎﻻ ﺑﻪ ﭘﺎﻳﻴﻦ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ.
١- ﺗﻘﺴﻴﻢ ﮐﺎﻣﻞ ﺳﺎزﻣﺎن ﺑﻪ ﭼﻨﺪ ﺟﺰء
٢- ﺑﺮﻗﺮارﯼ رواﺑﻂ از ﻧﻈﺮ اﺧﺘﻴﺎرات
٣- ﺑﻪ هﻢ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺳﺎﺧﺘﻦ ﺳﻠﺴﻠﻪ ﻣﺮاﺗﺐ
۴- ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺟﺎ ﺑﺮاﯼ ﮐﺎرﮐﻨﺎن
اﻧﻮاع سازماندهی
١- سازماندهی ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎﯼ وﻇﻴﻔﻪ
٢- سازماندهی ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎﯼ ﻣﺤﺼﻮل
٣- سازماندهی ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎﯼ ﻣﺸﺘﺮﯼ
۴- سازماندهی ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎﯼ ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﯼ
۵- سازماندهی ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎﯼ ﺑﺎزار
1- سازماندهی ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎﯼ وﻇﻴﻔﻪ(ﺗﻘﺴﻴﻢ ﺑﻨﺪﯼ ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎﯼ وﻇﻴﻔﻪ)
ﺗﻘﺴﻴﻢ ﮐﻞ ﮐﺎر و ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﺳﺎزﻣﺎن را ﺑﻪ وﻇﺎﻳﻒ ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪ، ﺗﻘﺴﻴﻢ ﺑﻨﺪﯼ ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎﯼ وﻇﻴﻔﻪ ﻣﻴﮕﻮﻳﻨﺪ. ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﻳﮕﺮ در اﻳﻦ روش، واﺣﺪهاﯼ ﻓﺮﻋﯽ ﺑﺮ اﺳﺎس وﻇﺎﻳﻒ ﻣﺤﻮﻟﻪ اﻳﺠﺎد ﻣﻴﮕﺮدﻧﺪ . ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ اﻓﺮاد ﻣﺴﺌﻮل واﺣﺪ ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ
در ﻳﮏ ﺟﺎ ﺟﻤﻊ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ و واﺣﺪهاﯼ ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪ اﯼ ﺑﺮاﯼ ﺑﺎزارﻳﺎﺑﯽ، ﺗﻮﻟﻴﺪ و ﻏﻴﺮﻩ ﺷﮑﻞ ﻣﻴﮕﻴﺮد. سازماندهی ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎﯼ وﻇﻴﻔﻪ ﻣﺰاﻳﺎ و ﻣﻌﺎﻳﺒﯽ دارد ﮐﻪ ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از:
ﻣﺰاﻳﺎ:
ﺷﺎﻳﺪ از ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ ﻣﺰاﻳﺎﯼ ﻃﺮاﺣﯽ وﻇﻴﻔﻪ اﯼ اﻳﻦ ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ اﺣﺘﻤﺎﻻً اﺳﺎﺳﯽ ﺗﺮﻳﻦ و ﻣﻨﻄﻘﯽ ﺗﺮﻳﻦ ﺷﮑﻞ ﺗﺸﮑﻴﻼت اﺳﺖ، ﻳﺎ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ روش ﺑﺮاﯼ ﺣﺼﻮل اﻃﻤﻴﻨﺎن اﻳﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﺪﻳﺮان ردﻩ ﺑﺎﻻ ، ﺗﻮان و ﮐﺎراﻳﯽ واﺣﺪهاﯼ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺳﺎزﻣﺎن را در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ اﻧﺪ. از دﻳﮕﺮ ﻣﺤﺎﺳﻦ ﺁن اﺳﺘﻔﺎدﻩ از ﺗﺨﺼﺺ، ﺳﺎدﮔﯽ، ﺳﻬﻮﻟﺖ ﺁﻣﻮزش،ﺻﺮﻓﻪ ﺟﻮﻳﯽ در ﻧﻴﺮوﯼ اﻧﺴﺎﻧﯽ و اراﺋﻪ اﺑﺰار ﮐﻨﺘﺮل دﻗﻴﻖ ﺗﻮﺳﻂ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ردﻩ ﺑﺎﻻﺳﺖ.
ﻣﻌﺎﻳﺐ:
١- ﺗﻨﺰﻳﻞ ﮐﺎراﻳﯽ ﺳﺎزﻣﺎن
٢- ﻟﻮث ﺷﺪن ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺖ
٣- اﻧﻌﻄﺎف ﻧﺎﭘﺬﻳﺮﯼ در ﺗﻐﻴﻴﺮات ﺿﺮورﯼ
۴- ﺗﻀﺎد و رﻗﺎﺑﺖ
۵- ﺗﮏ ﺑﻌﺪﯼ ﺷﺪن ﻣﺪﻳﺮان و ﮐﺎرﮐﻨﺎن
2- سازماندهی ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎﯼ ﻣﺤﺼﻮل
در سازماندهی ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎﯼ ﻧﻮع ﻣﺤﺼﻮل، ﺳﺎزﻣﺎن ﺑﺮ اﺳﺎس ﻧﻮع ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻳﺎ ﻧﻮع ﺧﺪﻣﺎﺗﯽ ﮐﻪ اراﺋﻪ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ ﻃﺒﻘﻪ ﺑﻨﺪﯼ ﻣﯽ ﺷﻮد ﮐﻪ ﺧﻮد داراﯼ، ﻣﺰاﻳﺎ و ﻣﻌﺎﻳﺒﯽ اﺳﺖ:
ﻣﺰاﻳﺎ:
١- ﺗﻮﺟﻪ و ﮐﻮﺷﺶ ﺧﻮد را ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺧﻂ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ.
٢- ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺖ ﺑﺮاﯼ ﺳﻮد ﺁورﯼ را در ﺑﺨﺶ ها ﻣﺘﻤﺮﮐﺰ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ.
٣- هماهنگی ﻣﻴﺎن ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ هاﯼ وﻇﻴﻔﻪ اﯼ را ﺑﻬﺒﻮد ﻣﯽ ﺑﺨﺸﺪ.
۴- زﻣﻴﻨﻪ ﺁﻣﻮزﺷﻬﺎﯼ ﻗﺎﺑﻞ اﻧﺪازﻩ ﮔﻴﺮﯼ را ﺑﺮاﯼ ﻣﺪﻳﺮان ﮐﻞ ﻓﺮاهﻢ ﻣﯽ ﺁورد.
۵- ﺗﻨﻮع ﮐﺎﻻها و ﺑﻬﺒﻮد در اراﺋﻪ ﺧﺪﻣﺎت را ﻓﺮاهﻢ ﻣﯽ ﺳﺎزد.
ﻣﻌﺎﻳﺐ:
١- ﺑﻪ ﻣﺪﺑﺮان ﮐﻞ ﺑﻴﺸﺘﺮﻧﻴﺎز دارد..
٢- اراﺋﻪ ﺧﺪﻣﺎت ﻣﺘﻤﺮﮐﺰ و ﺑﺎ ﺻﺮﻓﻪ را ﻣﺸﮑﻞ ﻣﯽ ﺳﺎزد.
٣- ﮐﻨﺘﺮل ﺗﻮﺳﻂ ﻣﺪﻳﺮﻳﺘﻬﺎﯼ ردﻩ ﺑﺎﻻ دﺷﻮار ﻣﯽ ﺷﻮد.
3- سازماندهی ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎﯼ ﻣﺸﺘﺮﯼ
ﻃﺮاﺣﯽ ادارﻩ ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎﯼ ﻣﺸﺘﺮﯼ در ﺳﺎزﻣﺎﻧﻬﺎﯼ زﻳﺎدﯼ ﻣﺘﺪاول اﺳﺖ. ﻋﺎﻣﻞ ﮐﻠﻴﺪﯼ در دﺳﺘﻪ ﺑﻨﺪﯼ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ها در اﻳﻦ ﻧﻮع ﻃﺮاﺣﯽ، ﻣﺸﺘﺮﯼ اﺳﺖ و ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ وﺿﻌﻴﺖ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ هاﯼ ﺳﺎزﻣﺎن ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﮐﺎررود. ﺑﻪ هر ﺣﺎل، ﻃﺮاﺣﯽ ادارﻩ ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎﯼ ﻣﺸﺘﺮﯼ، ﺑﻨﺪرت ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﮏ ﺳﺎﺧﺘﺎر ﺳﺎزﻣﺎﻧﯽ ﻋﻤﺪﻩ ﺑﻪ ﮐﺎر ﻣﯽ رود و ﻣﻌﻤﻮﻻً اﻳﻦ ﻧﻮع ﺗﻘﺴﻴﻢ ﺑﻨﺪﯼ از ردﻩ ﻣﻴﺎﻧﯽ ﺑﻪ ﭘﺎﻳﻴﻦ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ، ﮐﻪ ﺧﻮد داراﯼ ﻣﺰاﻳﺎ و ﻣﻌﺎﻳﺒﯽ اﺳﺖ:
ﻣﺰاﻳﺎ:
١- از ﺗﺄﮐﻴﺪ ﺑﺮ ﻧﻴﺎز ﻣﺸﺘﺮﻳﺎن ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ.
٢- ﺑﻪ ﻣﺸﺘﺮﻳﺎن اﻳﻦ اﺣﺴﺎس را ﻣﯽ دهﺪ ﮐﻪ ﻋﺮﺿﻪ ﮐﻨﻨﺪﮔﺎن ﮐﺎﻻ و ﺧﺪﻣﺎت، ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺁﻧﺎن را درﮎ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ.
٣- ﻣﻬﺎرت در ﺷﻨﺎﺧﺖ ﻣﺸﺘﺮان را ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ.
ﻣﻌﺎﻳﺐ:
١- ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ هماهنگی ﻋﻤﻠﻴﺎت را ﺑﺮاﯼ ﭘﺎﺳﺦ ﺑﻪ ﺗﻘﺎﺿﺎهاﯼ ﻣﺸﺘﺮﻳﺎن ﻣﺸﮑﻞ ﮐﻨﺪ.
٢- ﺑﻪ ﻣﺪﻳﺮان و ﮐﺎرﮐﻨﺎن ﻣﺎهر در راﺑﻄﻪ ﺑﺎ ﻣﺸﮑﻼت ﻣﺸﺘﺮﻳﺎن ﻧﺒﺎز دارد.
٣- ﮔﺮوهﻬﺎﯼ ﻣﺸﺘﺮﻳﺎن را ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﻧﺘﻮاﻧﺪ هﻤﻮارﻩ ﺧﻮب ﺗﻌﺮﻳﻒ و ﻣﻌﻨﯽ ﮐﻨﺪ.
4- سازماندهی ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎﯼ ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﯼ (ﻧﺎﺣﻴﻪ اﯼ)
ﻃﺮاﺣﯽ ﺳﺎزﻣﺎن ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎﯼ ﻣﻨﺎﻃﻖ ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﯼ در ﺳﺎزﻣﺎن هاﻳﯽ ﻣﻌﻤﻮل اﺳﺖ ﮐﻪ از ﻧﻈﺮ ﻣﮑﺎﻧﯽ، در ﻳﮏ ﺟﺎ ﻣﺘﻤﺮﮐﺰ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ. اﻳﻦ روش، ﺑﺮ اﻳﻦ اﺻﻮل اﺳﺘﻮار اﺳﺖ ﮐﻪ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ها در هر ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻳﺎ ﻧﺎﺣﻴﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﮔﺮوﻩ ﺑﻨﺪﯼ ﮔﺮدد و ﺑﻪ ﻳﮏ ﻣﺪﻳﺮ ﮔﺰارش دادﻩ ﺷﻮد. ﺳﺎزﻣﺎن هاﯼ ﺑﺰرگ ﺑﻴﺸﺘﺮ از اﻳﻦ سازماندهی اﺳﺘﻔﺎدﻩ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ .
ﻣﺰاﻳﺎ و ﻣﻌﺎﻳﺐ اﻳﻦ سازماندهی ﻋﺒﺎرت اﺳﺖ از:
ﻣﺰاﻳﺎ:
١- ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺖ ها در ﺳﻄﺢ ﭘﺎﻳﻴﻦ ﻧﮕﻪ داﺷﺘﻪ ﻣﯽ ﺷﻮد.
٢- ﺗﺄﮐﻴﺪ ﺑﺮ ﺑﺎزارها و ﻣﺸﮑﻼت ﻣﺤﻠﯽ اﺳﺖ.
٣- هماهنگی در ﻧﻮاﺣﯽ را ﺑﻬﺒﻮد ﻣﯽ ﺑﺨﺸﺪ.
۴- از ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ هاﯼ اﻗﺘﺼﺎدﯼ ﻣﺤﻠﯽ ﺑﻬﺮﻩ ﻣﯽ ﮔﻴﺮد.
۵- ﺑﺎ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﺤﻠﯽ ﺑﺮﺧﻮرد روﻳﺎروﯼ دارد.
۶- زﻣﻴﻨﻪ ﺁﻣﻮزش ارزﺷﻤﻨﺪﯼ را ﺑﺮاﯼ ﻣﺪﻳﺮان ﮐﻞ ﻓﺮاهﻢ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ.
ﻣﻌﺎﻳﺐ:
١- ﺑﻪ اﻓﺮاد ﺑﻴﺸﺘﺮﯼ در ﺳﻄﻮح ﻣﺪﻳﺮ ﮐﻞ ﻧﻴﺎز دارد.
٢- ﺧﺪﻣﺎت ﻣﺘﻤﺮﮐﺰ و ﺑﺎ ﺻﺮﻓﻪ را ﻣﺸﮑﻞ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ.
٣- ﻣﺸﮑﻼت ﮐﻨﺘﺮل ﺗﻮﺳﻂ ﻣﺪﻳﺮان ﻋﺎﻟﯽ را اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﯽ دهﺪ.
5- سازماندهی ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎﯼ ﺑﺎزار
سازماندهی ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎﯼ ﺑﺎ زار ﻧﻮع ﺟﺪﻳﺪﯼ از سازماندهی اﺳﺖ ﮐﻪ ﺳﺎزﻣﺎن را ﺑﺮ اﺳﺎس ﺑﺎزارها ﻳﺎ ﮐﺎﻧﺎﻟﻬﺎﯼ ﺑﺎزارﻳﺎﺑﯽ ﺗﻘﺴﻴﻢ ﺑﻨﺪﯼ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ. اﻳﻦ ﻧﻮع سازماندهی ﺑﺮ ﺑﺎزارﻳﺎﺑﯽ و ﮐﺎرﺁﻣﺪ ﮐﺮدن ﮐﺎﻧﺎﻟﻬﺎﯼ ﺁن ﺗﺄﮐﻴﺪ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ،
ﮐﻪ ﻣﺰاﻳﺎ و ﻣﻌﺎﻳﺐ ﺁن ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از:
ﻣﺰاﻳﺎ:
١- ﺗﻤﺮﮐﺰ ﺑﺮ ﺑﺎزارها و ﮐﺎﻧﺎﻟﻬﺎﯼ ﺑﺎزارﻳﺎﺑﯽ را ﻣﻤﮑﻦ ﻣﯽ ﺳﺎزد.
٢- اﻣﮑﺎن ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ هاﯼ ﻣﺆﺛﺮ ﺑﺎزارﻳﺎﺑﯽ را ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ.
ﻣﻌﺎﻳﺐ:
١- ﺳﺎزﻣﺎن ﻧﻤﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺗﻼﺷﻬﺎﯼ ﺧﻮد را ﺑﺮ رﺷﺪ ﮐﺎﻻ ﻳﺎ اﻓﺰاﻳﺶ ﺳﻮد ﻣﺘﻤﺮﮐﺰ ﮐﻨﺪ.
٢- ﺑﺮاﯼ ﺁﻣﻮزش ﻣﺮدم ﺑﻪ ﺗﻔﮑﺮ درﺑﺎرﻩ ﮐﺎﻻ ﺑﻪ ﺟﺎﯼ ﺑﺎزار، ﻣﺸﮑﻼﺗﯽ را اﻳﺠﺎد ﻣﯽ ﮐﻨﺪ.
٣- هزینه ﻳﺎﺑﯽ و ﺗﻤﺮﮐﺰ ﮐﺎﻻ در ﺑﺨﺶ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﺸﮑﻞ اﺳﺖ، ﺑﻪ وﻳﮋﻩ در ﻣﻮرد ﮐﺎﻻهاﻳﯽ ﮐﻪ در ﻳﮏ واﺣﺪ ﺑﺎﻳﺪ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺷﻮد و در ﭼﻨﺪ ﮐﺎﻧﺎل ﺗﻮزﻳﻊ ﮔﺮدد.
۴- هماهنگی ﻣﻴﺎن ﺗﺤﻘﻴﻖ درﺑﺎرﻩ ﮐﺎﻻ، ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ و ﮐﻮﺷﺶ ﺑﺮاﯼ ﺗﻮﻟﻴﺪ در ﺑﺎزارﻳﺎﺑﯽ ﭼﻨﺪ ﺑﺨﺶ دﺷﻮار اﺳﺖ.
اﻧﻮاع ﻧﻴﺮوﯼ اﻧﺴﺎﻧﯽ در ﺳﺎزﻣﺎن
1- ﺳﺘﺎدﯼ 2- ﺻﻨﻔﯽ
١- ﺳﺘﺎدﯼ: ﻧﻴﺮوهاﻳﯽ هستند ﮐﻪ ﻋﻤﻠﻴﺎت ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﺳﺎزﻣﺎن را اﻧﺠﺎم ﻧﻤﯽ دهند و ﻓﻘﻂ ﭘﺸﺘﻴﺒﺎﻧﯽ ﮐﻨﻨﺪﻩ هستند .
٢- ﺻﻨﻔﯽ: ﻧﻴﺮو هاﻳﯽ هستند ﮐﻪ ﻋﻤﻠﻴﺎت ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﺳﺎزﻣﺎن را اﻧﺠﺎم ﻣﯽ دهند.
ﻧﻴﺎز ﺑﻪ واﺣﺪ هاﯼ ﺗﺨﺼﺼﯽ ادارﯼ ﻋﻤﺪﺗﺎً از دو ﻋﺎﻣﻞ ﻧﺎﺷﯽ ﻣﯽ ﺷﻮد:
١- ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻳﺎﻓﺘﻦ ﺳﺎزﻣﺎن
٢- ﭘﻴﭽﻴﺪﮔﯽ ﺗﮑﻨﻮﻟﻮژﯼ
ﮐﻪ داراﯼ ﻣﺰاﻳﺎ و ﻣﻌﺎﻳﺒﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از:
ﻣﺰاﻳﺎ:
١- ﺻﺮﻓﻪ ﺟﻮﻳﯽ در هﺰﻳﻨﻪ ﺑﺎ ﺗﻤﺮﮐﺰ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ هاﯼ ﺧﺪﻣﺎﺗﯽ در ادارﻩ هاﯼ ﺧﺎص
٢- ﺑﺎﻻ رﻓﺘﻦ درﺟﻪ ﻣﻬﺎرت در زﻣﻴﻨﻪ ﺧﺪﻣﺎت ﺗﺨﺼﺼﯽ
ﻣﻌﺎﻳﺐ:
١- خ ﺗﺎﮐﻴﺪ ﺳﻄﺮ ﺣﺼﻮل ﮐﺎراﻳﯽ ﺑﻪ ﻗﻴﻤﺖ ﮔﺰاف
٢- ﺧﻄﺮ اﻋﻤﺎل ﮐﻨﺘﺮل ﺑﻴﺶ از ﺣﺪ ﺗﻮﺳﻂ واﺣﺪهاﯼ ﺧﺪﻣﺎﺗﯽ
٣- اﺳﺘﻔﺎدﻩ ﮐﻨﻨﺪﮔﺎن ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﻧﺘﻮاﻧﻨﺪ ﺧﺪﻣﺎت ﻻزم را درﻳﺎﻓﺖ دارﻧﺪ.
ﺳﺘﺎد ﺧﻮد ﺑﻪ ﺳﻪ دﺳﺘﻪ ﺗﻘﺴﻴﻢ ﻣﯽ ﺷﻮد ﮐﻪ ﺷﺎﻣﻞ ﺳﺘﺎد ﺷﺨﺼﯽ، ﺳﺘﺎد ﺗﺨﺼﺼﯽ، ﺳﺘﺎد ﻋﻤﻮﻣﯽ
ﺳﺘﺎد ﺷﺨﺼﯽ
ﺳﺘﺎد ﺷﺨﺼﯽ، ﻣﺮﮐﺐ از واﺣﺪ ها ﻳﺎ ﭘﺴﺖ هاﯼ ﻓﺮدﯼ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺷﺨﺼﺎً ﺑﻪ ﻳﮏ ﻣﺪﻳﺮ اﺟﺮاﻳﯽ ﮐﻤﮏ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ . اﻓﺮاد ﺳﺘﺎد، ﻣﻌﻤﻮﻻً ﺟﻤﻊ ﺁورﯼ اﻃﻼﻋﺎت و ﺗﺤﻠﻴﻞ ﺁﻧﻬﺎ ، رﻓﻊ ﻣﺸﮑﻼت ﻓﻮرﯼ ﻳ ﺎ اراﺋﻪ ﯼ ﺗﺤﻠﻴﻞ هاﯼ ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن را ﺑﻪ ﻋﻬﺪﻩ دارﻧﺪ و در ﺑﻴﺸﺘﺮ اوﻗﺎت ﻧﺎﻣﻪ هاﯼ ادارﯼ را ﺗﻬﻴﻪ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ.
ﺳﺘﺎد ﺗﺨﺼﺼﯽ
ﺳﺘﺎد ﺗﺨﺼﺼﯽ، ﻧﻮﻋﯽ ﻃﺮاﺣﯽ ادارﻩ ﯼ ﺗﺨﺼﺼﯽ در ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ وﻇﺎﻳﻒ ادارﯼ اﺳﺖ .ﺣﺴﺎﺑﺪارﯼ، ﭘﺮﺳﻨﻠﯽ و ﺧﺮﻳﺪ ﻧﻤﻮﻧﻪ هاﻳﯽ از ﺳﺘﺎد ﺗﺨﺼﺼﯽ اﺳﺖ.
ﺳﺘﺎد ﻋﻤﻮﻣﯽ
وﻇﻴﻔﻪ ﯼ واﺣﺪ هاﯼ ﺳﺘﺎد ﻋﻤﻮﻣﯽ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺳﺎﻳﺮ ﮔﺮوﻩ هاﯼ ﭘﺸﺘﻴﺒﺎﻧﯽ ﻣﺤﺪود ﻧﻴﺴﺖ،ﺑﻠﮑﻪ ﮐﻤﮑﻬﺎﯼ ﮔﺴﺘﺮدﻩ اﯼ ﺑﻪ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻋﺎﻟﯽ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﻣﺤﺪود ﺑﻪ ادارﻩ ﯼ ﺧﺎﺻﯽ ﻧﻤﯽ ﺷﻮد، دو ﻧﻮع ﺳﺘﺎد ﻋﻤﻮﻣﯽ وﺟﻮد دارد:
1- ﺳﺘﺎد ﻋﻤﻮﻣﯽ ﻓﺮدﯼ (ﺷﺨﺼﯽ) 2- ﺳﺘﺎد وﻇﻴﻔﻪ اﯼ
هماهنگی
هماهنگی، ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ اﯼ از ﻣﮑﺎﻧﻴﺰﻣﻬﺎﯼ ﺳﺎﺧﺘﺎرﯼ و اﻧﺴﺎﻧﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺮاﯼ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺳﺎﺧﺘﻦ اﺟﺰاﯼ هر ﺳﺎزﻣﺎن ﺑﺎ ﻳﮑﺪﻳﮕﺮ، ﺑﺮاﯼ ﺗﺴﻬﻴﻞ ﮐﺴﺐ اهداف ﻃﺮاﺣﯽ ﻣﯽ ﺷﻮد.
اهمیت هماهنگی
اﻟﻒ) هر ﭼﻪ ﺗﻘﺴﻴﻢ ﮐﺎر ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﺎﺷﺪ ﻧﻴﺎز ﺑﻪ هماهنگی ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺧﻮاهﺪ ﺑﻮد. ب) هر ﭼﻪ واﺑﺴﺘﮕﯽ واﺣﺪهاﯼ ﻓﺮﻋﯽ
ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﺎﺷﺪ ﻧﻴﺎز ﺑﻪ هماهنگی ﺑﻴﺸﺘﺮﯼ ﺧﻮاهﺪ ﺑﻮد.
واﺣﺪهاﯼ ﻣﺨﺘﻠﻒ هر ﺳﺎزﻣﺎن را ﺑﻪ ﺳﻪ ﻃﺮﻳﻖ ﻣﯽ ﺗﻮان ﺑﻪ هﻢ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺳﺎﺧﺖ:
١- همبستگی ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ اﯼ: واﺣﺪ هاﯼ ﻓﺮﻋﯽ، در ﻳﮏ ارﺗﺒﺎط ﮐﻠﯽ در ﺣﺮﮐﺖ ﮐﻞ ﺳﺎزﻣﺎن ﺳﻬﻴﻢ اﻧﺪ، وﻟﯽ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﺑﺎ هﻢ ارﺗﺒﺎط ﻧﺪارﻧﺪ و از ﺣﺪاﻗﻞ هماهنگی ﺑﺮﺧﻮردارﻧﺪ.
٢- همبستگی ﺗﺮﺗﻴﺒﯽ: در اﻳﻦ ﻧﻮع ارﺗﺒﺎط، هر واﺣﺪ ﺑﻪ واﺣﺪ ﻗﺒﻠﯽ ﺧﻮد واﺑﺴﺘﻪ اﺳﺖ . همبستگی ﺗﺮﺗﻴﺒﯽ هماهنگی ﺑﻴﺸﺘﺮﯼ را ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ همبستگی ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ اﯼ ﻻزم دارد.
٣- همبستگی ﻣﺮﺣﻠﻪ اﯼ : در اﻳﻦ ﻧﻮع ارﺗﺒﺎط، ﺑﺎزدﻩ ﯼ ﻳﮏ واﺣﺪ، دادﻩ ﯼ واﺣﺪ ﺑﻌﺪﯼ ﺧﻮاهﺪ ﺑﻮد و ﺑﺎﻟﻌﮑﺲ.
ﻣﻌﻤﻮﻻً ﺳﺎزﻣﺎﻧﻬﺎ ﻳﮏ ﻳﺎ ﭼﻨﺪ روش را ﺑﺮاﯼ ﮐﺴﺐ هماهنگی ﺑﻪ ﮐﺎر ﻣﯽ ﺑﺮﻧﺪ:
1- هماهنگی ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﻳﺰﯼ ﻧﺸﺪﻩ 2- هماهنگی ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﻳﺰﯼ ﺷﺪﻩ (ﻏﻴﺮ اﻧﺴﺎﻧﯽ)
1- هماهنگی ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﻳﺰﯼ ﻧﺸﺪﻩ
هماهنگی داوﻃﻠﺒﺎﻧﻪ، ﻏﻴﺮرﺳﻤﯽ و ﺑﺪون ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﻳﺰﯼ ﻣﻔﺼﻞ ﺗﻮﺳﻂ ﺳﺎزﻣﺎﻧﻬﺎ اﻧﺠﺎم ﻣﯽ ﺷﻮد ، زﻳﺮا ﭘﻴﺶ ﺑﻴﻨ ﯽ و ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﻳﺰﯼ ﻳﺎ هماهنگی ﺗﻤﺎم ﻓﻌﺎﻟﻴﺘﻬﺎ ﻏﻴﺮ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ؛ ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻣﯽ ﺗﻮان ﮔﻔﺖ همه ﯼ ﺳﺎزﻣﺎﻧﻬﺎ ﺗﺎ ﺣﺪﯼ ﻣﺘﮑﯽ ﺑﻪ هماهنگی داوﻃﻠﺒﺎﻧﻪ هستند . هماهنگی ﻏﻴﺮرﺳﻤﯽ، ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎﯼ ﺷﻨﺎﺧﺖ ﻃﺮﻓﻴﻨﯽ، ﻧﮕﺮﺷﻬﺎﯼ ﻣﺸﺘﺮﮎ و ﻣﮑﺎﻧﻴﺰم هاﯼ رواﻧﯽ ﻗﻮﯼ ﺑﺮاﯼ هﻤﮑﺎرﯼ ﻗﺮار دارد.
2- هماهنگی ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﻳﺰﯼ ﺷﺪﻩ(ﻏﻴﺮ اﻧﺴﺎﻧﯽ)
در ﺻﻮرﺗﯽ ﮐﻪ ﺷﺮاﻳﻂ ﺑﺮاﯼ هماهنگی داوﻃﻠﺒﯽ ﻓﺮاهﻢ ﻧﺒﺎﺷﺪ، ﻳﺎ ﺳﺎزﻣﺎن ﺑﻴﺶ از اﻧﺪازﻩ ﭘﻴﭽﻴﺪﻩ و ﺑﺰرگ ﮔﺮدد ﮐﻪ ارﺗﺒﺎﻃﺎت ﻏﻴﺮرﺳﻤﯽ ﮐﺎراﻳﯽ ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ، ﻣﺪﻳﺮ از روﺷﻬﺎﯼ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﻳﺰﯼ ﺷﺪﻩ ﺑﺮاﯼ هماهنگی اﺳﺘﻔﺎدﻩ خواهد ﮐﺮد،ﻣﺎﻧﻨﺪ روﻳﻪ هاﯼ ﻋﻤﻠﻴﺎﺗﯽ اﺳﺘﺎﻧﺪارد و ﻣﻘﺮرات ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺳﺎزﻣﺎن دو ﺧﻂ ﻣﺸﯽ ﺑﺮاﯼ هماهنگی ﺑﻪ ﮐﺎر ﻣﯽ ﺑﺮد: هماهنگی ﻓﺮدﯼ و هماهنگی ﮔﺮوهﯽ
هماهنگی ﻓﺮدﯼ
ﮐﺎرﮐﻨﺎن ﻳﮏ ﺳﺎزﻣﺎن همیشه ﺑﺮداﺷﺖ ﻳﮑﺴﺎﻧﯽ از ﺧﻂ ﻣﺸﯽ ها ﻧﺪارﻧﺪ.هر ﮐﺲ ﺗﻤﺎﻳﻞ دارد ﺁﻧﮕﻮﻧﻪ ﮐﻪ ﻣﯽ ﺧﻮاهﺪ و ﺑﻪ ﻧﻔﻌﺶ اﺳﺖ، ﺧﻂ ﻣﺸﯽ را ﺗﻌﺒﻴﺮ و ﺗﻔﺴﻴﺮ ﮐﻨﺪ. ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻳﻦ واﻗﻌﻴﺖ هماهنگی ﺑﻴﻦ ﮐﺎرﮐﻨﺎن دﺷﻮاراﺳﺖ اﺳﺖ، ﺑﺮاﯼ ﺣﻞ اﻳﻦ ﻣﺴﺄﻟﻪ دو راﻩ وﺟﻮد دارد:
١- ﻣﻘﺎم ﻣﺴﺌﻮل: اﺳﺘﻔﺎدﻩ از ﻣﻘﺎم ﻣﺴﺌﻮل در ﻣﻮرد واﺣﺪ هاﻳﯽ ﮐﻪ ﻧﻤﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﮐﺎرهاﯼ ﺧﻮد را ﺑﺎ هﻢ هماهنگ ﮐﻨﻨﺪ، ﻣﻌﻤﻮﻟﺘﺮﻳﻦ روش اﺳﺖ ﮐﻪ ﻧﻈﺮات ﮐﺎرﮐﻨﺎن را ﻣﯽ ﮔﻴﺮد و ﭘﺲ از ﻗﻀﺎوت ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎدﻩ ﺗﻤﺎم ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﻮﺟﻮد ﺑﺮاﯼ اﺛﺮ ﮔﺬارﯼ ﺑﺮ واﺣﺪ ها ﺗﻼش ﻣﯽ ﮐﻨﺪ و ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ ﻣﻮﻓﻖ ﻧﺸﻮد، ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎدﻩ از اﺧﺘﻴﺎراﺗﺶ ﻣﺸﮑﻞ را ﺣﻞ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ.
٢- هماهنگ ﮐﻨﻨﺪﻩ: هماهنگی در زﻣﻴﻨﻪ هاﻳﯽ ﮐﻪ از ﭘﻴﭽﻴﺪﮔﯽ و دﺷﻮارﯼ زﻳﺎدﯼ ﺑﺮﺧﻮردار اﺳﺖ، ﭘﺴﺖ ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪ اﯼ را ﻣﯽ ﻃﻠﺒﺪ. ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻣﻮارد زﻳﺮ:
ﻣﺪﻳﺮ ﻣﺤﺼﻮل، ﻣﺪﻳﺮ ﭘﺮوژﻩ، ﻣﺴﺌﻮل هماهنگی ﻣﺸﺘﺮﻳﺎن، دﻓﺘﺮ ﻣﺮﮐﺰﯼ
هماهنگی گروهی
هماهنگی از ﻃﺮﻳﻖ ﺟﻠﺴﺎت ﮔﺮوهﯽ ﻧﻴﺰ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺻﻮرت ﭘﺬﻳﺮد، ﺧﻮاﻩ ﮔﺮوهﻬﺎ در ﻗﺎﻟﺐ ﮐﻤﻴﺘﻪ هاﯼ ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺮﺗﺐ ﺗﺸﮑﻴﻞ ﺟﻠﺴﻪ دهند ، ﻳﺎ در ﺻﻮرت ﻟﺰوم دﺳﺖ ﺑﻪ اﻳﻦ ﮐﺎر ﺑﺰﻧﻨﺪ . اﻟﺒﺘﻪ هماهنگی ﮔﺮوهﯽ، ﮐﺎر ﺁﺳﺎﻧﯽ ﻧﻴﺴﺖ، زﻳﺮا اﻋﻀﺎﯼ ﮔﺮوﻩ اﻏﻠﺐ ﺑﺮ ﺳﺮ ﺗﺮﺟﻴﺤﺎت ﺷﺨﺼ ﯽ، ﺗﺮﺟﻴﺤﺎت ﺳﺎزﻣﺎﻧﯽ و اهداف ﺳﺎزﻣﺎن دﺳﺖ ﺑﻪ ﺟﻨﺎح ﺑﻨﺪﯼ ﻣﯽ زﻧﻨﺪ و ﺗﻮاﻓﻘﺸﺎن ﺑﺮ روﯼ ﻣﺴﺎﺋﻞ، دﺷﻮار ﻣﯽ ﮔﺮدد.
ﺑﺮرﺳﯽ هاﯼ اﺳﺎﺳﯽ در سازماندهی
ﺑﻪ هنگام ﻃﺮاﺣﯽ ﺳﺎزﻣﺎن دﺳﺖ ﮐﻢ ﺳﻪ ﻋﺎﻣﻞ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻮرد ﻣﻼﺣﻈﻪ و ﺑﺮرﺳﯽ ﻗﺮار داد ﮐﻪ ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از: راهبرد (اﺳﺘﺮاﺗﮋﯼ)، ﺗﮑﻨﻮﻟﻮژﯼ، ﻣﺤﻴﻂ
راهبرد(اﺳﺘﺮاﺗﮋﯼ)
از اﺻﻮل ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ اﺳﺖ ﮐﻪﻧﻘﺾﺁن ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻧﺎﮔﻮارﯼ را ﺑﻪﺑﺎر ﻣﯽ ﺁورد. اﻳﻦ اﺻﻞ ﻣﯽ ﮔﻮﻳﺪ: «ﺳﺎﺧﺖ ﺳﺎزﻣﺎﻧﯽﺗﺎﺑﻊ اﺳﺘﺮاﺗﮋﯼ اﺳﺖ ». رﻋﺎﻳﺖ اﻳﻦ اﺻﻞ ، ﻋﻤﻠﮑﺮد ﻣﺆﺛﺮ ﺳﺎزﻣﺎن را ﺗﻀﻤﻴﻦ ﻧﻤﯽ ﮐﻨﺪ وﻟﯽ ﻧﻘﺾ ﺁن ﻣﻮﺟﺐ ﻋﻤﻠﮑﺮد ﺿﻌﻴﻒ ﻣﯽ ﺷﻮد.
ﺗﮑﻨﻮﻟﻮژﯼ
در اﻧﺘﺨﺎب ﺳﺎﺧﺖ ﺳﺎزﻣﺎﻧﯽ ﺗﮑﻨﻮﻟﻮژﯼ ﻳﮑﯽ از ﻋﻮاﻣﻞ ﻋﻤﺪﻩ ﻣﺤﺴﻮب ﻣﯽ ﺷﻮد.
ﻣﺤﻴﻂ
ﺑﺮرﺳﯽ دﻳﮕﺮﯼ ﮐﻪ در ﻃﺮاﺣﯽ ﺳﺎزﻣﺎن ﺑﺎﻳﺪ اﻧﺠﺎم ﺷﻮد، ﻣﺎهﻴﺖ ﻣﺤﻴﻄﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺳﺎزﻣﺎن ﺑﺎﻳﺪ در ﺁن ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﮐﻨﺪ، ﺑﻪ وﻳﮋﻩ ﺛﺒﺎت ﻧﺴﺒﯽ ﺷﺮاﻳﻂ در ﺁن. ﺑﻪ ﻃﻮر ﮐﻠﯽ هر ﭼﻪ ﻣﺤﻴﻂ ﺁراﻣﺘﺮ و ﻗﺎﺑﻞ ﭘﻴﺶ ﺑﻴﻨﯽ ﺗﺮ ﺑﺎﺷﺪ، ﻣﺪﻳﺮ ﺑﻬﺘﺮ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺳﺎزﻣﺎن را ﺑﺮاﺳﺎس وﻇﺎﻳﻒ و ﻓﺮﺁﻳﻨﺪهاﯼ ﭘﺎﻳﺪارﺗﺮﯼ ﻃﺮاﺣﯽ ﮐﻨﺪ، و هر ﭼﻪ ﻣﺤﻴﻂ ﻧﺎﭘﺎﻳﺪارﺗﺮ و ﺑﺤﺮاﻧﯽ ﺗﺮ ﺑﺎﺷﺪ، ﻧﻴﺎز ﺑﻴﺸﺘﺮﯼ ﺑﻪ ﺳﺎﺧﺖ هاﯼ ﻣﻮﻗﺖ و ﻗﺎﺑﻞ اﻧﻌﻄﺎﻓﺘﺮﯼ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ.
