کاربـرد رسـانه های اجتمـاعی در بانـک
بیــش از ۸۰درصد کاربران اینترنت در دنیا از شــبکه های اجتماعی مجــازی برای امور روزمره خود اســتفاده میکنند؛ بنابراین خیلی باعــث تعجب نخواهد بود که بخش عمــدهای از این کاربران، فعالیتها و امور بانکی خود را نیز از طریق رسانه های اجتماعی مجازی انجام بدهند.
ارایه درگاه پرداخت ePayBank.ir برای شبکه های اجتماعی ایرانی
در واقع رســانه های اجتماعی، بخشی از شبکه های اجتماعی هستند که اگرچه در تولید محتوا توســط کاربر با یکدیگر اشتراک دارند، از نظر سطح دسترسی عمومی به این محتوا، با همدیگر تفاوتی اندک اما آشــکار دارند. رســانه های اجتماعی بخشی از شــبکه های اجتماعی مجازی به شــمار میروند که برای بازدید اطلاعات و محتــوای آن نیازی به عضویت در شــبکه اجتماعی وجود ندارد؛ مثال برای دیدن اطلاعات ویکیپدیا نیازی به عضویت در این شــبکه نیست؛ همین وضعیت در مورد سایتهای انتشار و به اشتراکگذاری فیلم مانند آپارات هم صادق اســت، اما مثال برای دیدن محتوای شــبکهای مانند کلوب نیاز به عضویت در آن وجود دارد؛ بر این اســاس میتوان گفت کلوب یک شــبکه اجتماعی و آپارات یک رســانه اجتماعی اســت. اطلاعات شبکه های اجتماعی فقط برای اعضای آن و مشروط به ایجاد محیطی شبکهای میان دوستان، امکانپذیر است.
در مورد اســتفاده نهادهای مختلف از شبکه های اجتماعی و رسانه های اجتماعی توســط ســازمانهای متعدد در ایران، دیدگاههای گوناگونی وجود دارد. برخی ســازمانها مانند شهرداری تهران از سالهای پیش بر مبنای اســتراتژی مدون، به این عرصه وارد شــدهاند و مثال از 3سال قبل به این سو، 7شــبکه اجتماعی تحت دامنه وبسایت رسمی شهرداری تهران، ایجاد و راه اندازی شده است.
اما یکی از نهادهایی که ظرفیت اســتفاده وســیع از رسانه های اجتماعی را دارد، بانکها و مؤسســات مالی و اعتباری و پولی هستند. تجربه جهانی نشان داده که این نهادها نیز مانند ســایر نهادهای خدماترسانی به مردم از توانمندیهای این رسانه ها به خوبی در جهت جذب مشتریان و مخاطبان خود استفاده کرده اند.اکنون در برخی کشــورها مانند ترکیه بانکهایی هســتند که اکانت دسترســی به درگاه اطلاعات بانکی مشتریان خود را بر بستر شبکه های اجتماعی قرار داده و کاربران تنها با وارد شدن به صفحات خود در شبکههای اجتماعی قادر خواهند بود تا به محیط اینترنت بانک خود در بانک مورد نظر خویش دسترسی پیــدا کنند و انواع فعالیتهــای بانکی مانند خریــد کالا، انتقال وجه، صورتحســابگیری و پرداخت قبوض را انجام دهنــد. در ایران نیز در ســالهای اخیر به این مسئله توجه ویژهای شــده به گونهای که نهتنها برخی بانکها بخش شــبکه های اجتماعی را در چارت ســازمانی خود وارد کرده اند بلکه برخی از آنها با مشارکت شبکه های اجتماعی داخلی درگاه مشترکی برای مشتریان خود فراهم کرده اند.از ســوی دیگر به روزرســانی پرتالهای بانکی منطبق بــا ویژگیهای شبکه های اجتماعی مجازی این امکان را به کاربران داده که دیدگاههای خود را دربــاره نوع خدمات بانکی با دیگران و ازجمله مدیران بانکی به اشــتراک بگذارند. مدیران نیز از طریق رصــد و مانیتورینگ و تحلیل سیســتماتیک شــبکه های اجتماعی مجازی قادر شدهاند به سرعت به نقاط ضعف و قوت خود پی ببرند.
از ســوی دیگر در برخی شــبکه های اجتماعی و محیطهای مجــازی مانند second life، شــاهد پیدایش و ابداع واحدهای پولی جدید مانند لیندن دلار ، بیت کوین و کیو کوین هســتیم که رسما واحدهای پولی رایج در دنیا را به چالش کشیدهاند.
همچنیــن بســیاری از نهادهــای پولی و بانکــی وارد عرصه تجارت موســوم به پرداختهــای خــرد و ریز شــدهاند؛ پرداختهایــی که میتــوان آن را به قلکهایی تشــبیه کرد کــه به طور مرتــب ســکه های یک ســنتی یا یک ریالی به آن واریز میشــود اما همین سکه های خرد در طول زمان و با واریز توســط کاربــران انبوه به ســرمایه های بزرگ تبدیل میشوند که برای هر نهاد مالی وسوســه کننده است.
امروزه رصد تصویر سازمانی در شبکه های اجتماعــی به مدیــران کمــک میکند تا درباره مشکلات و مســائل احتمالی سازمان خود اطلاعات کســب کرده و در جهت رفع این مشکلات برنامه ریزی لازم را انجام دهند.همچنین امــروزه شــاهد رونق کســب و کارهای خرد اینترنتی در ایران هستیم؛ کسب و کارهایی که به طور حتم قبال مدل مشــابهی در دنیای واقعی نداشته است. مانند استاد دانشگاهی کــه فایلهای پاورپوینت یا مقالات علمــی خود را در ازای مبلغ اندکی برای کاربران شــبکه های اجتماعی قابل دانلود میکند یا فروشگاههای اینترنتــی که کالاهای آنها از جنس فضای مجازی و دیجیتال اســت و تولیدکننده و فروشنده آنها یکی هستند.
نظام بانکی نمیتواند و نباید نســبت به این تغییر اتمسفر فضای کسب و کار در ایران بیتفاوت باشــد. شــاید به همین دلیل بود که اخیرا در ســومین کنفرانس بانکداری الکترونیک و نظامهای پرداخت در ایران، یکــی از پانلهای اصلی به موضوع نظام بانکی و شــبکههای اجتماعی اختصاص یافت و مســئوالنی از بانک مرکزی ایران در سخنانی صریح، رویکرد و جهتگیری آینده نظام بانکی ایران را به ســمت اســتفاده از ظرفیتهای شبکه های اجتماعی مجازی ذکر کردند.در واقع اگرچه اصلیترین مسئله در حوزه شبکههای اجتماعی مجازی در ایران، فعال مســئله فیلترینگ برخی از بزرگترین این شــبکه ها در کشــور است، به موازات تلاشهایی که در شــورای عالی فضای مجازی و برخی دســتگاههای دولتی برای بازگشایی این فضا صورت میگیرد، نهادهای تخصصی کشــور نیز درصدد هســتند تا الگوی مناسبی برای فعالیــت خود در ایــن فضاهای جدیــد طراحی کنند. برخــی از این دســتگاهها از هماکنون این فرصتهای جدید را شناسایی کرده و وارد این فضاها شــدهاند و برخی دیگر با احتیاط توأم با محافظه کاری با این شبکه ها و رســانه ها برخورد میکنند و برخی نیز استفاده از رسانه های اجتماعی داخلی را در دســتور کار قرارداده و به پیش میروند و عدهای نیز هنوز وارد این وادی نشده اند.امــا در هر صورت میتوان گفت که این فضاها، فرصت مناســبی برای جلب مشــتری و مخاطب، آموزش مشــتریان، افکارســنجی و تحلیل محتوای پیامهای منتشــره مشتریان، درک صحیح از افکار و اندیشه ها و ســلیقه های مشتریان و مخاطبان و مردم به شمار میروند. در نهایت باید اذعان داشــت که شــبکههای اجتماعی چیزی جز مردم نیستند و ورود به این فضا یعنی اســتفاده از خرد جمعــی و دیدگاههای عمومی درباره سازمان.
